เรียบเรียงโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เอกพจน์ คงกระเรียน วิทยาลัยผู้นำและนวัตกรรมสังคม ม.รังสิต

          สะเทือน!!! เวทีนางงาม Miss Universe 2024 เมื่อตัวแทนสาวงามจากประเทศไทยน้องโอปอล-
สุชาตา ช่วงศรี ตอบคำถามรอบ 5 คนสุดท้ายเมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2024 ที่ผ่านมาด้วยน้ำเสียง สายตา ท่าทาง และบุคลิกภาพที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความมั่นใจและสง่างามเรียกเสียงปรบมือสนั่นลั่นดินแดนจังโก้ จาก Arena CDMX เมืองเม็กซิโกซิตี้ ประเทศเม็กซิโก

          ด้วยคำถามที่ว่า “คุณสมบัติอะไรบ้างที่คน ๆ หนึ่งต้องมี จึงจะเป็นผู้นำที่ประสบความสำเร็จอย่างแท้จริงได้?” (What qualities must someone have to be a truly successful leader?) โอปอลตั้งสติและตอบคำถามด้วยความมั่นใจและรอยยิ้มกระชากใจว่า “คุณสมบัติที่ผู้นำควรมีคือ ความเห็นอกเห็นใจ เพราะไม่ว่าคุณจะเก่งขนาดไหน ไม่ว่าคุณจะเรียนจบอะไรมา ท้ายที่สุดคุณต้องมีความเห็นใจ ใส่ใจผู้อื่น ใส่ใจเรื่องความเป็นอยู่ของผู้อื่น และไม่ใช่แค่ผู้นำ ฉันเชื่อว่าทุกคนในโลกนี้จำเป็นต้องมีความเห็นอกเห็นใจซึ่งกันและกัน ถึงจะเป็นหนึ่งเดียวกันได้” (A quality that a leader should have for me is "empathy" because no matter how good you are, no matter what kind of education you are, in the end you need empathy to care about the people, to care about the well-being, and not only leader, I believe that everyone in this world needs to have empathy among each other. That's how we can unite.)

          คำตอบของโอปอลเป็นปรากฏการณ์ (Phenomenon) สะท้อนความคิดและสิ่งที่โอปอลทำ กลั่นกรองและตกผลึก (Crystallization) ออกมาเป็นคำตอบที่มาจากหัวใจอธิบายตัวตนและบทบาทหน้าที่ของโอปอลได้อย่างชัดเจน แม้กระทั่งคำถามที่ว่า “มิสยูนิเวิร์สเป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้หญิงมาหลายยุคหลายสมัย คุณอยากจะบอกอะไรกับคนที่กำลังดูคุณอยู่ตอนนี้?” โอปอลจ้องมอง จดจ่อและตอบคำถามด้วยสายตา ที่มุ่งมั่นเอาจริงเอาจังและอธิบายสิ่งที่เธอกำลังทำอยู่กับชาวโลกว่า “ฉันเชื่อเสมอ และมีความหวังเสมอ ฉันทำงานร่วมกับผู้ป่วยมะเร็งเต้านมและแพทย์ซึ่งเรารู้ดีว่ามันเป็นเรื่องยากที่จะเอาชนะโรคนี้ได้ แต่สิ่งที่ฉันเห็นคือทุกคนมีความหวังและเชื่อว่าวันพรุ่งนี้จะดีกว่า ตราบใดที่คุณเชื่อและมีความหวัง พลังของคุณจะไม่มีที่สิ้นสุด จิตวิญญาณและพลังของคุณจะเปล่งประกาย”

          แน่นอนว่า คำพูด คำตอบ ลักษณะท่าทาง บุคลิกภาพของโอปอล บ่งบอกตัวตนความเป็นผู้นำ (Leader) อย่างเด่นชัด ไม่มีความบังเอิญที่คนหนึ่งคนจะตอบคำถามได้ดีขนาดเรียกเสียงปรบมือดังลั่นสนั่น Arena CDMX ขนาดนั้น เชื่อแน่ว่าคำตอบนั้นมาจากความมุ่งมั่น ตั้งใจ บ่งบอกวิธีคิดและวิถีชีวิตที่เลือกเดิน

          หากจะวิเคราะห์ทักษะความฉลาดทางอารมณ์ที่ทำให้เห็นคุณลักษณะความเป็นผู้นำได้อย่างเด่นชัดที่เราได้เห็นจากน้องโอปอล-สุชาตา ช่วงศรี ซึ่งนักวิชาการอย่าง Daniel Goleman. (2020) วิเคราะห์ทักษะความฉลาดทางอารมณ์ที่ทำให้เป็นผู้นำ ซึ่งตัวแทนสาวงามจากประเทศไทยมีครบเครื่อง

1. การรู้จักตนเอง (Self-awareness) โอปอลรู้จักตนเองเป็นอย่างดีว่า ทำอะไรอยู่ และมีเป้าหมายในอนาคตที่ชัดเจนว่าจะทำอะไร ทำเพื่อใคร
2. การควบคุมตนเอง (Self-regulation) ภายใต้สถานการณ์ที่กดดัน สติ สมาธิ และการจดอยู่กับปัจจุบันทำให้โอปอลตอบคำถามได้เป็นอย่างดี (ไม่มีตายไมค์)
3. การมีแรงจูงใจ (Motivation) ความเชื่อและความหวังจากการทำงานร่วมกับผู้ป่วยมะเร็งและจากแรงจูงใจที่ว่าทุกคนมีความหวังและเชื่อว่าวันพรุ่งนี้จะดีกว่าทำให้โอปอลมีพลังขับเคลื่อนที่จะทำงานและเดินหน้าต่อไปด้วยความมุ่งมั่น
4. การเห็นอกเห็นใจผู้อื่น (Empathy) ตรงนี้เป็นไฮไลท์สำคัญที่โอปอลได้ชี้ให้เห็นว่าเป็นคุณสมบัติสำคัญที่ผู้นำต้องมีเพราะความเห็นอกเห็นใจจะทำให้ทุกคนเป็นหนึ่งเดียว การเป็นหนึ่งเดียวคือความสามัคคีและความสามัคคีคือพลังอันยิ่งใหญ่ของการอยู่ร่วมกันของมนุษย์ในสังคม
5. การมีทักษะทางสังคม (Social skill) โอปอลถูกกระบวนการขัดเกลาทางสังคมหล่อหล่อมให้มีทักษะทางสังคมที่เป็นคนมีจิตใจโอบอ้อมอารี มีมโนธรรมสำนึกที่จะช่วยเหลือผู้อื่น เห็นอกเห็นใจผู้อื่นดูได้จากสิ่งที่คิดและทำซึ่งเห็นผลได้อย่างเป็นรูปธรรม

ประสบการณ์ (Experience) ที่ขาดความรู้ (Unknowledge) เปรียบเหมือนอาหารสีสันน่ารับประทานแต่ขาดคุณประโยชน์ และความรู้ (Knowledge) ที่ขาดประสบการณ์ (No experience) เปรียบเหมือนอาหารที่มีคุณประโยชน์แต่สีสันไม่น่ารับประทาน ดังนั้น อาหารที่ดีมีคุณประโยชน์จึงควรมีสีสันที่น่ารับประทานด้วย ผู้นำก็เช่นเดียวมีความรู้เพียงอย่างเดียวยังไม่พอต้องมีประสบการณ์ควบคู่กันด้วยเพื่อเป็นผู้นำที่สมบูรณ์แบบ (Perfectly Leader) ซึ่งน้องโอปอล-สุชาตา ช่วงศรี ครบทุกคุณสมบัติดังกล่าว

ที่วิทยาลัยผู้นำและนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต หลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต (สาขาวิชาผู้นำทางสังคม ธุรกิจและการเมือง) เปิดหลักสูตรการเรียนการสอนสร้างผู้นำรุ่นใหม่ที่สมบูรณ์แบบครบทุก Function สำหรับอนาคตทั้ง Soft Skills และ Hard Skills สอนความเป็นผู้นำด้วยหลักวิชาการ สร้างอาชีพด้วยหลักวิชางาน เสริมประสบการณ์ด้วยหลักวิชาคน